De Utrechtse woonwijk Overvecht-noord is waarschijnlijk de eerste Nederlandse wijk waar bewoners gedwongen van het gas af gaan. De gemeenteraad stemt er vanavond over. De verwachting is dat meer gemeenten volgen.
Overvecht-Noord is sinds 2017 een van de ‘aardgasvrije proeftuinen’. Hier moeten in 2030 alle circa 8.800 woningen van het gas af zijn. Het eerste stukje, waar bewoners vanaf 2024 gedwongen van het gas af gaan, betreft 320 sociale huurwoningen.
Het gaat om portiekwoningen gebouwd in 1960/1970, van woningcorporatie Mitros. Ze zijn aangesloten op stadsverwarming en gebruiken aardgas alleen nog om op te koken. Het vastrecht dat de huurders aan de netbeheerder en energieleverancier betalen weegt niet op tegen het gebruik dat ertegenover staat.
Klimaatakkoord
In totaal wil Utrecht 40.000 woningen aardgasvrij maken voor 2030, als onderdeel van het Klimaatakkoord. Landelijk moeten in totaal in 2050 zo’n 7 miljoen woningen van het aardgas af zijn. Als eerste stap worden tot 2030 worden de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd. Dat proces verloopt echter moeizaam. Het kabinet bereidt daarom een wet voor waarin alle gemeenten dwang als instrument krijgen.
Utrecht begint met de wijk Overvecht-Noord om praktische redenen: er staan veel corporatiewoningen in de wijk. Het is handig om het opknappen van deze woningen te combineren met de overstap naar aardgasvrij. Daarnaast ligt er een oud gasnetwerk. Om veiligheidsredenen moet netbeheerder Stedin dit uiterlijk 1 januari 2024 vervangen of afgesloten hebben. Dus het is wijs om, waar mogelijk, het net niet meer voor zo’n korte periode te vervangen.
Crisis- en herstelwet
Juridisch zaten er nog wat haken en ogen aan het dwingende karakter, maar een recente wijziging in de Crisis- en herstelwet maakt het voor de gemeente Utrecht mogelijk om dwang toe te passen.
Bewoners van de 320 woningen, die in het kader van een ‘ontzorgingstraject’ vrijwillig ingaan op een aanbod van Mitros, gaan in 2023 over naar elektrisch koken. Bij bewoners die niet voor 1 januari 2024 gebruik hebben gemaakt van dit aanbod, wordt vanaf deze datum de kookgasaansluiting beëindigd. Alle bewoners krijgen een inductiekookplaat inclusief pannenset en kookboekje.
Interactieve kaart waarop te zien is welke buurt wanneer ongeveer aan de beurt is © Gemeente Utrecht
Voorwaarden
Aan de overstap zijn een aantal voorwaarden gesteld: bewoners mogen er financieel niet op achteruit gaan; indien gewenst, worden ze volledig ontzorgd bij de overstap; en een ruime meerderheid moet instemmen om met het project mee te doen.
Gemeente en Mitros gaan uit van minimaal 70 procent van de bewoners die vóór moeten zijn. Volgens de Volkskrant stemde bij een raadpleging 92 procent van de 320 huishoudens voor het overstappen op elektrisch koken; 5 procent was tegen, 3 procent onthield zich van stemming.
Koopwoningen
In Overvecht-Noord staan ook koopwoningen en woningen die aardgas nodig hebben voor verwarming. De gemeente is druk in overleg met partijen om een aanbod te maken voor alle woningen. Voor huurwoningen wordt samengewerkt met woningcorporaties Bo-Ex, Mitros en Portaal aan een passend aanbod. Voor woningeigenaren wordt overlegd met Eneco en andere bedrijven. Of en wanneer eigenaren gedwongen van het gas af moeten, is nog niet bekend.
Wereldprimeur: waterstof via gasnet
Het aardgasnet hóeft overigens niet afgesloten te worden om te verduurzamen. In de gemeente Lochem (Gld) worden vanaf vandaag in de wijk Berkeloord twaalf bewoonde woningen verwarmd met waterstof via het bestaande aardgasnet.
Met deze pilot onderzoekt energiebedrijf Alliander – op verzoek van de bewoners van deze monumentale panden – of waterstof een goed alternatief is voor aardgas voor het verwarmen van woningen. Alliander, dat spreekt van een wereldprimeur, werkt daarbij samen met onder andere LochemEnergie, Remeha en Westfalen Gassen Nederland BV.
Bron: In Utrecht gaan eerste bewoners gedwongen van het gas af | Vastgoedactueel
Bekijk het gehele artikel