Vastgoedontwikkelaars en woningcorporaties geven op grote schaal zelf energielabels af voor hun eigen woningen. Deskundigen noemen deze energielabels niet onafhankelijk. Dat blijkt uit onderzoek van het FD. In de afgelopen vier jaar zou het om bijna 20.000 energielabels gaan. Minister Mona Keijzer van VRO grijpt in, maar pas in 2026.
Bedrijven die energielabels van woningen intekenen, geven vaak een te gunstig energielabel. Een ‘groener’ energielabel kan de prijs van een huis en huurinkomsten immers met duizenden euro’s opschroeven. Volgens het FD gaat het om enkele bouwbedrijven, ontwikkelaars en woningcorporaties, maar ook om enkele particuliere vastgoedbeleggers, die hun eigen ‘labelkantoor’ inschakelden.
Minister Mona Keijzer van VRO zegt in een reactie dat ze het onwenselijk vindt dat partijen energielabels afgeven aan eigen woningen. In nieuwe regels, die halverwege 2026 ingaan, worden daarom nieuwe eisen ingevoerd om de onafhankelijkheid van energieadviseurs te waarborgen.
Energielabel ‘pimpen’ levert veel op
Het FD onderzocht de markt voor energielabels en gebruikte daarvoor EP-online. Dit is een database van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). In totaal werden 1,8 miljoen energielabels die de afgelopen vier jaar zijn afgegeven, geanalyseerd.
Aanleiding waren recente fraudegevallen en het toenemend financieel belang van het energielabel. De ruimte om energielabels te ‘pimpen’ is groot, zo blijkt uit de analyse. De financiële prikkels voor een betere labelletter zijn dan ook groot. Uit onderzoek van Brainbay in februari bleek dat één energielabelstap zorgt voor een waardestijging tot 3%. Bij een gemiddelde woning van €483.000 zorgt één labelletter beter al voor een meerwaarde van bijna €15.000. Daarnaast is met een groener label een veel hogere hypotheek mogelijk. De reden: lagere stookkosten geven meer financiële ruimte. Bij een label A leen je al €10.000 meer, bij A++++ wel €50.000.
Artikel gaat verder onder de afbeelding
In het FD: Strengere regels rond energielabels zijn hard nodig https://t.co/wsH8mmiZld
— Opiniestukken (@Opiniestukken) March 30, 2025
Pieken op de labelgrens zorgelijke ontwikkeling
Bij stichting InstallQ, verantwoordelijk voor de kwaliteit van het energielabelstelsel, vinden ze de piekvorming zorgelijk. “De pieken op de labelgrens zijn allesbehalve een natuurlijk effect”, zegt ingenieur Albert Koedam tegenover het FD. “De duurzaamheid van een woning kan in principe niet op de millimeter geoptimaliseerd worden. Je neemt maatregelen om een woning te verduurzamen, waardoor de uitstoot ervan lager wordt. Als er 10 centimeter isolatie past in de muur, dan gaat niemand 8 centimeter isolatie toevoegen om precies op de grens uit te komen.”
Dirk Brounen, hoogleraar huisvesting en huishoudfinanciën aan Universiteit Maastricht, onderschrijft dit. “Dit beeld kan helemaal niet kloppen. Er zijn kunstmatig veel labels over de grens getransplanteerd. Binnen drie jaar kan de woningvoorraad niet op deze manier veranderen.”
Ook op de huurprijzen heeft dit effect. Het energielabel telt, sinds een wijziging van de regels in 2024, veel zwaarder mee voor het aantal huurpunten. Ook de middenhuur moet zich aan die telling houden. Met één labelstap kan een verhuurder zo €90 per maand meer vragen.
Hugo Breuers, bestuurslid van branchevereniging Fedec, noemt de uitkomsten van het onderzoek pijnlijk, en baalt dat ‘een klein groepje’ energielabelaars de sector in diskrediet brengt.
Artikel gaat verder onder de afbeelding
Lees ook: Energiezuinige woning levert meer huur op
Hoogste risicoscore voor systeem met vijf particuliere toezichthouders
Het systeem omvat vijf particuliere toezichthouders die via steekproeven het werk van energielabelaars controleren. Echter, Royal HaskoningDHV beweert tegenover het FD dat deze toezichthouders gemakkelijk te omzeilen zijn. Vanwege privacyregels mogen toezichthouders zelf geen herkeuring afspreken. Energielabelaars kunnen beweren dat de eigenaar geen interesse heeft in herkeuring en een ander adres voorstellen.
Daarnaast bestaat er een wederzijdse afhankelijkheid: een toezichthouder kan een energielabelaar schorsen voor ernstige fouten, maar aangezien toezichthouders per afgegeven energielabel worden betaald, zouden zijn inkomsten dalen bij een schorsing.
In september 2024 kreeg het systeem de hoogste risicoscore van de Inspectie Leefomgeving en Transport. Dit vanwege signalen dat sommige energielabelaars mogelijk onterecht gecertificeerd zijn. Na verschillende fraudegevallen kondigde oud-woonminister Hugo de Jonge vorig jaar strengere controles en beperkingen aan voor adviseurs die eerder fouten hadden gemaakt. Daarnaast wordt een nieuwe publieke toezichthouder ingesteld.
Lees ook: Publieke toezichthouder moet kwaliteit energielabel impuls geven
Bron: Energielabels vaak niet onafhankelijk en opgepimpt, strengere regels pas in 2026 | Vastgoedactueel
Bekijk het gehele artikel