Wordt netcongestie de bottleneck voor woningbouw?

Grootverbruikers zoals bedrijven hebben al hinder van de filevorming op het elektriciteitsnet. Dat ook de woningbouw er last van gaat krijgen is zeker. Maar hoeveel, dat lijkt niemand precies te weten.
Netbeheerders houden vol dat kleinverbruikers, waar woningen onder vallen, geen beperkingen hebben bij hun aansluiting op het stroomnet. Eerder dit jaar kondigde ook de Autoriteit Consument & Markt (ACM) aan dat projecten die van maatschappelijke waarde zijn, zoals de woningbouw, voorrang krijgen op het net. Er zou geen scenario zijn waarbij woningen in een wachtrij komen, zoals dat bij grootverbruikers gebeurt.
Incidenten of patroon
Toch zijn er genoeg voorbeelden van woningbouwprojecten die last hebben van netcongestie. In Almere werd vorig jaar bekend dat niet alleen ‘nieuwe bedrijven en maatschappelijke voorzieningen’ tot 2029 moeten wachten op een aansluiting op het stroomnet, maar dat ook nieuwbouwwoningen ‘binnenkort’ niet meer aangesloten kunnen worden. Op de Noord-Veluwe liep de bouw van zo’n 7.500 woningen vertraging op door een overvol stroomnet. Het is onduidelijk of dit incidenten zijn of dat zich een patroon aftekent. Daarom vroeg Cobouw aan instanties en organisaties naar een overzicht van woningbouwprojecten die hinder ondervinden van netcongestie.
Niemand heeft overzicht
Cobouw ondervond dat een dergelijk overzicht niet lijkt te bestaan. Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) stelt dat er ‘voor kleinverbruik-aansluitingen op dit moment geen wachtrij bestaat vanwege capaciteitschaarste op het elektriciteitsnet’. Individuele netbeheerders gebruiken hetzelfde argument. Ook Netbeheer Nederland houdt geen cijfers bij van woningbouwprojecten die last hebben van netcongestie, zoals ze dat wel doen voor grootverbruikers. Marktpartijen als WoningBouwersNL en Bouwend Nederland hebben ook geen overzicht, maar zien wel dat vertraging door netcongestie regelmatig voorkomt.
‘Het wordt spannend’
Dat drukte op het elektriciteitsnet nieuwbouw parten gaat spelen, zien de provincies zeker. Cobouw sprak Marrit van der Schaar, senior projectleider in het team Versnelling Woningbouw bij de provincie Utrecht. Zij is er heel duidelijk over dat de bouwambitie van de provincie gevaar loopt door netcongestie: “Jazeker. Het wordt heel spannend. Afgelopen zomer al dreigde een afkondiging van netcongestie voor kleinverbruik. Dat had betekend dat woningbouw op een wachtlijst zou komen te staan.”
Provincies vrezen vertraging
Ook in andere provincies vrezen voor de vertraging door files op het stroomnet. Gelderland organiseerde bijvoorbeeld in juni de conferentie Wonen (z)onder Spanning, waarbij casussen van netcongestie in de woningbouw op het programma stonden. Noord-Holland stuurt op verzoek van Cobouw een lijst van acht concrete woningbouwprojecten waar netcongestie de planning in gevaar brengt. In Utrecht merkt de provincie dat er steeds meer gemeenten aankloppen met zorgen over de woningbouw en het elektriciteitsnet.
Rol van netbeheerders en overheid
Een overzicht is van het effect van netcongestie op woningbouwprojecten zou handig zijn, bevestigt Machiel Mulder, hoogleraar Energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen in gesprek met Cobouw. “Zeker met het oog op de landelijke woningbouwopgave: tot en met 2030 moeten er zo’n 981.000 nieuwe woningen in Nederland bijkomen.” Over wie zich over dit vraagstuk moet buigen: “De netbeheerders blijven verantwoordelijk, die moeten investeren in het net. Maar regie nemen, coördineren en informeren, dat past wel bij het Rijk. Als het overzicht en de coördinatie verbeteren, kan er langzaam in oplossingen worden gedacht, zodat de woningbouw niet stilvalt.”

Bron: Wordt netcongestie de bottleneck voor woningbouw? | Vastgoedactueel

Bekijk het gehele artikel