De bouwsector maakt een mindere periode door. Een combinatie van hoge rente, netcongestie, gestegen bouwkosten en complexe procedures zit met name nieuwbouw dwars. In 2025 wordt enig herstel verwacht.
In 2023 kromp de bouwsector al met 2%. Minder vraag vanuit de woningbouw zorgde voor een terugval in de hout- en bouwmaterialenindustrie en bouwgroothandels. Voor dit jaar wordt een krimp van 2,5% verwacht. En hoewel in 2025 een lichte verbetering op komst lijkt te zijn, staat de bouwsector nog steeds voor uitdagingen, benadrukt ABN AMRO in een sectorprognose.
Onzekerheid over overheidsbeleid
“Hierbij speelt onzekerheid over de effectiviteit van overheidsbeleid een rol. Het nieuwe kabinet houdt vast aan de bouwopgave en de regering lijkt eerder ingezet beleid te continueren”, zegt Paul Bisschop, Sector Econoom Bouw en Vastgoed van ABN AMRO.
“Daarnaast is het kabinet niet van plan in te zetten op het stikstofdossier, wat nog steeds een beperkende factor is voor de bouw. Vanuit de sector worden echter terecht vraagtekens gezet bij de haalbaarheid hiervan, aangezien Nederland moet voldoen aan Europese regelgeving.”
Hardnekkige uitdagingen
De bouw heeft verder te maken met een aantal hardnekkige uitdagingen die niet van vandaag op morgen zijn opgelost, aldus Bisschop. “Vraaguitval, gestegen kosten en trage procedures leiden vooralsnog tot dalende bouwvolumes. Zowel in 2024 als 2025 zijn er daarom nog geen tekenen van groei. Pas in de loop van volgend jaar treedt in verschillende segmenten waarschijnlijk een bescheiden herstel op.”
De animo voor nieuwbouw-koopwoningen viel in 2023 ver terug toen de hypotheekrente steeg en de prijs van woningen niet navenant daalde. De hoge rente zat ook projectontwikkelaars in de weg en de vraag om betaalbare woningen maakte dat deze projecten financieel minder haalbaar werden. Veel geplande projecten zijn hierdoor uitgesteld of niet meer van start gegaan.
Vergunningspijplijn groeit
Hoewel de vergunningverlening voor woningen is teruggevallen, groeit de zogeheten vergunningspijplijn inmiddels gestaag. In totaal is begin 2024 al voor meer dan 180.000 woningen een vergunning afgegeven. Van ruim 76.000 woningen is de bouw al gestart.
Voor een groeiend aantal woningen echter is nu wel een vergunning verleend, maar laat de bouw op zich wachten. Begin 2024 ging het om bijna 108.000 woningen. Het groeiende aantal woningen in de vergunningspijplijn kan een aanwijzing zijn dat bezwaarprocedures voor vertraging in de bouw zorgen.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Netcongestie
Daarnaast treden er in toenemende mate problemen op met elektriciteits- en wateraansluitingen. Door netcongestie kan er steeds vaker geen start worden gemaakt met de bouwwerkzaamheden, terwijl de vergunning wel rond is.
ING verwacht krimpt van 3% in 2024
Een prognose van ING Research kwam vorige week tot dezelfde conclusies. Hun inschatting is dat de bouwproductie dit jaar met circa 3% krimpt, dat is 0,5% meer dan de prognose van ABN AMRO. Dit komt volgens ING vooral door de flinke krimp in het eerste kwartaal. In 2025 zal er enig herstel zijn door vooral een weer aantrekkende nieuwbouw van woningen.
Personeelstekort blijft de grootste belemmering voor bouwbedrijven om de productie op gang te houden, aldus ING. In juni gaf 18% van de aannemers aan dat ze vooral beperkt worden door te weinig (goed geschoold) personeel.
Bron: Bouwsector gekrompen, bescheiden herstel is in zicht | Vastgoedactueel
Bekijk het gehele artikel